गोल्डेन बुढा
जुम्ला,मसिंर २७।
पछिल्लो समय जुम्लामा स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी हुनेको संख्या बढेको छ । स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी गराउँदा आमा र बच्चा दुवैको अवस्था सुरक्षित हुने भएकोले घरमै सुत्केरी गराउने दरमा कमि आएको हो । घरमा सुत्केरी गराउँदा रक्तश्राव धेरै हुने,साल फुक्न नसक्ने लगायतका समस्या आउथे । तर अहिले स्वास्थ्य संस्थामा दक्ष स्वास्थ्यकर्मीले सुत्केरी गराउन थालेपछि स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी हुनेको संख्यामा तीब्र बृद्धि भइरहेको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय जुम्लाका प्रमुख कृष्ण सापकोटा बताउँछन । गर्भावस्था र सुत्केरी अवस्थाका बारेमा नागरिक जागरुक बन्दै जानु र सरकारले पनि प्रोत्साहनको व्यवस्थापन गरेकोले यहाँका महिला स्वास्थ्य संस्थामै सुत्केरी हुने गरेका छन ।
नियमित गर्भजाँच गर्ने देखि स्वास्थ्यकर्मीको परामर्शका आधारमा स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी गराउन लिने गरेको स्थानीय बताउँछन ।
स्थानीयतहले पनि संस्थागत सुत्केरी सेवालाई प्रोत्साहन गर्न संस्थागत सुत्केरीयुक्त वडा घोषणा र पोषण सुधारका कार्यक्रम चलाइरहेका छन् । जनस्वास्थ्य सेवा कार्यालय जुम्लाको तथ्यांक अनुसार आर्थिक वर्ष २०७७÷०७८ मा २ हजार १ सय २३ जना गर्भवतीले स्वास्थ्यसंस्थाबाट सुरक्षित प्रसुति सेवा लिएका छन् । जसमा १ हजार ५ सय १२ जनाले तालिम प्राप्त स्वास्थ्यकर्मीबाट सुरक्षित प्रसूति सेवा लिएका हुन । ६ सय ११ जना आमाहरुले सामान्य रुपमा सेवा लिएको जनस्वास्थ्य कार्यालय जुम्लाका कार्यालय प्रमुख कृष्ण सापकोटाले जानकारी दिए ।
पातारासी गाउँपालिकामा १ सय १३ जना,कनकासुन्दरी २ सय ३९ जना,सिंजामा २ सय ३८,चन्दननाथ नगरपालिकामा ८ सय ८८ जना,गुठिचौमा १ सय २३ जना,तातोपानीमा १ सय ५९ जना,तिलामा १ सय ५६ जना र हिमा गाउँपालिकामा १ सय ७४ जना सुरक्षित प्रसुति सेवा लिएका छन ।
चालु आर्थिक बर्षको हाल सम्ममा ५ सय ३३ जना आमाहरुले स्वास्थ्य संस्थाबाट सुरक्षित प्रसूति सेवा लिएको स्वास्थ्य कार्यालयको तथ्यांकमा उल्लेख छ । ३ सय ९६ जनाले तालिम प्राप्त स्वास्थ्यकर्मी बाट सुरक्षित प्रसुती सेवा लिएका हुन । १ सय ३७ जनाले सामान्य रुपमा सुरक्षित प्रसुति सेवा पाएको जनस्वास्थ्य कार्यालय जुम्लाका सिनियर अनमी मोर्चा शाही बताउँछिन ।
उनका अनुसार यो आर्थिक बर्षमा पातारासी गाउँपालिकामा ३४ जना, कनकासुन्दरीमा ५६,सिंजा ५३ जना,गुठिचौर ५७ जना,तिला ४८ जना,हिमा ५८ जना,चन्दननाथ नगरपालिकामा १ सय ९३ जना, र तातोपानीमा ३० जना गर्भवती स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी भएका थिए ।
जिल्लाभरका विभिन्न प्रसुती सेवा सञ्चालित स्वास्थ्य संस्थाबाट उनीहरुले सेवा लिएका हुन् । नियमित जाँच र सुरक्षित सुत्केरी सेवा लिनेको संख्या बढेसँगै महिलाहरु पनि सुरक्षित हुने गरेका उनी बताउँछिन ।
घरमै सुत्केरी गराउँदा आमा र बच्चाको ज्यानै जाने खतरा हुन्थ्यो,अर्की सिनियर अनमी मालिका थापाले भनिन,‘महिलाहरुमा स्वास्थ्य चेतना बढ्दै गएको छ । ग्रामीण भेकका महिला सुत्केरी हुन जिल्ला अस्पताल, प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र र स्वास्थ्य चौकी लगायत स्वास्थ्य संस्थामा जाने गरेका छन । यो राम्रो उपलब्धि हो । ’
जिल्लामा २६ वटा बर्थिङ सेन्टर छन । ३० वटा स्वास्थ्य संस्था रहेका छन । घरमा सुत्केरी हुँदा हुने जोखिम र स्वास्थ्य संस्थामा हुने फाइदा जानेपछि महिला स्वास्थ्यसंस्थामा जाने गरेको गुठिचौर गाउँपालिका वडा नम्वर ३ का उजेल्या बुढा बताए । स्वास्थ्यकर्मीहरुले जोखिमका बारेमा बेलाबेला जानकारी दिने गरेका छन । महिलाहरु सचेत हुँदै गएका छन । उनले भने,‘ चेतनाको विकासले अहिले महिलाहरु सुरक्षित प्रसुति सेवा केन्द्र, अस्पताल तथा स्वास्थ्य संस्थाहरुमै गएर तालिमप्राप्त दक्ष प्रसुतिकर्मीबाट प्रसुति सेवा लिन थालेका छन । अहिले मातृमृत्यु दर र बालमृत्युदरमा समेत कमि आएको छ । ’
गुठिचौर गाउँपालिका वडा नम्वर ४ उखाडीका महिला स्वास्थ्य स्वंयसेविका रमिला बोहोरा परियारले सुत्केरी अवस्था जोखिम अवस्था भएकोले सबैले चनाखो बन्नु पर्ने बेला आएकोमा जोड दिइन । जिल्लाको दुर्गम गाउँका नागरिकहरुमा समेत सुत्केरी गराउन स्वास्थ्य संस्थामै जानुपर्छ भन्ने सोचको विकास हुँदै गएको छ । पहिले ग्रामीण भेकहरुमा सुत्केरी व्यथा लागेपछि धामीझाँक्रीकोमा जाने, गाउकै सोडेनी मार्फत सेवा लिने र सुत्केरीलाई समेत गोठमै बसाल्ने अवस्था थियो । तर अहिले अस्पताल र स्वास्थ्य संस्थामा गर्भवतीको पहिलो रोजाइ बन्छन । सुरक्षित सुत्केरीका लागि स्वास्थ्य संस्थामै लैजानको लागि गर्भवती,अभिभावक र नागरिकलाई सचेतना प्रदान गरिदै आएको छ ।
स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी हुनेको संख्या बढ्दै
खसपत्र
।
२७ मंसिर २०७८, सोमबार १८:३८
